– Cách đây gần hai tháng, đội tuyển Việt Nam thắng nhẹ nhàng đội tuyển Indonesia trên sân khách ở vòng loại World Cup 2022. Hôm qua, đội U22 phải ngược dòng và tìm được chiến thắng ở phút bù giờ dù có nhiều tuyển thủ quốc gia. Nguyên nhân là vì đâu?

– Do Việt Nam ở thế phải rượt đuổi, nhiều người xem có cảm giác rằng chúng ta chơi thua sút so với chính mình cách đây hai tháng. Tuy nhiên, có hai điểm tôi cần làm rõ. Thứ nhất, chúng ta thua bởi một tình huống giống như tai nạn. Không hề có dấu ấn của sự dàn xếp từ phía Indonesia. Thứ hai, Việt Nam thắng xứng đáng, với một hiệp hai có lẽ là hay nhất dưới thời Park Hang-seo.

Trong suốt 90 phút, Indonesia áp dụng một lối chơi duy nhất là phòng ngự phản công. Các tiền đạo của họ mạnh về tốc độ và khả năng đột phá, nhưng phối hợp, dứt điểm, và chạy chỗ chưa thật hay. Ngược lại, cách chơi của Việt Nam biến hóa. Chúng ta vần Indonesia từ cánh trái sang cánh phải, từ cánh phải vào trung lộ, tất cả đều diễn ra ở tốc độ cao. Điều tôi ấn tượng nhất với Việt Nam trận này là sự luân chuyển và tốc độ lăn của trái bóng. Để xuyên thủng chiếc xe buýt hai tầng mà Indonesia dựng lên, Việt Nam cần cả hai điều ấy để khiến đối thủ không biết đâu mà lần.

Nhiều người theo dõi trận đấu cùng tôi có tâm trạng lo lắng, nhưng tôi đã trấn an họ rằng với thế trận như này, bàn thắng chỉ là vấn đề thời gian với Việt Nam. Dựa vào lối chơi của hai đội, nhìn cách cầu thủ Việt Nam bình tĩnh triển khai bóng ngay cả lúc bị dẫn, tôi luôn tin hàng phòng ngự Indonesia kiểu gì cũng sụp đổ.

Hoàng Đức (số 14) mừng tuyệt phẩm vào lưới Indonesia. Ảnh: Đức Đồng.

– Sự sụp đổ của hàng thủ Indonesia liệu liên quan gì tới việc họ gần như chỉ chơi phòng ngự suốt hiệp hai? 

– Trước khi đi vào hiệp hai, tôi muốn nhắc lại 45 phút đầu tiên. Với tính chất quan trọng, cả hai HLV đều chơi thăm dò trong hiệp một, theo kiểu chuyền chắc chắn, tránh mất bóng ở vị trí nguy hiểm, và nếu có cơ hội sẽ tấn công. Cả Việt Nam lẫn Indonesia đều lựa chọn cách đá ấy nên chuyện Indonesia có những pha tấn công trước giờ nghỉ là dễ hiểu.

Sang hiệp hai, Việt Nam bị đẩy vào thế phải ghi bàn. Chúng ta buộc phải thay đổi, như HLV Park Hang-seo nói ở họp báo sau trận là luân phiên giữa 4-4-2 và 3-5-2. Việt Nam tăng tốc, bằng những đường chuyền ở tốc độ cao. Chính điều ấy buộc Indonesia phải tổ chức phòng ngự theo kiểu xe buýt hai tầng.

Đây không phải lần đầu Việt Nam đối đầu với lối chơi như thế của Indonesia. Trận đấu giữa hai đội tuyển ở vòng loại World Cup 2022, đối thủ cũng chơi gần như thế. Họ không có ý đồ phản công rõ ràng, và chơi theo kiểu mạnh ai nấy chạy. Trận này cũng gần tương tự. Indonesia phản công bằng những cá nhân đơn lẻ. Trước hàng thủ chắc chắn của Việt Nam, HLV Indonesia thấy rằng nếu phối hợp phản công không tốt, đội của ông ta sẽ tạo ra những khe trống cho Việt Nam khai thác. Vì thế, để giữ tỷ số (Indonesia chỉ cần hòa là 99% đi tiếp), đội bạn quyết định tử thủ bởi họ hiểu chỉ cách ấy mới ngăn nổi những mũi tấn công của Việt Nam.

Có thể ban đầu, Indonesia không toan tính như vậy, nhưng màn trình diễn đỉnh cao của Việt Nam không cho họ lựa chọn thứ hai. Tôi để ý thấy, Indonesia chỉ pressing ở một phần ba sân nhà. Họ thậm chí không dám mạo hiểm dâng người lên để cắt những đường chuyền ngang của Việt Nam, và chỉ đánh chặn mỗi khi chúng ta phát triển bóng theo chiều sâu. Khán giả có thể phản ứng, hay gọi lối đá này của Indonesia là phản cảm, nhưng lỗi không hoàn toàn thuộc về họ.

– Cách đây nửa tháng, Tiến Linh ghi tuyệt phẩm vào lưới UAE. Còn tối qua, tới lượt Hoàng Đức sút xa thành bàn. Đây có phải miếng đánh mới được HLV Park Hang-seo chuẩn bị?

– Hãy còn quá sớm để nhận xét điều ấy. Tuy nhiên, có một sự thật là ông Park đã trui rèn thêm nhiều cách tiếp cận khung thành đối phương cho học trò. Nếu tạt cánh không được, chúng ta sẽ chuyển vào trung lộ. Nếu chọc khe trung lộ bị cắt, hàng tiền vệ Việt Nam sẽ chờ cơ hội sút xa từ bóng nảy ra. Là một HLV giàu kinh nghiệm, tôi tin ông Park đã tập dượt những bài này rồi. Vấn đề chỉ là bây giờ, với những cầu thủ đạt điểm rơi phong độ, có độ chín trong sự nghiệp, và tràn đầy tự tin, những điều ít thấy từ trước đến nay như sút xa thành bàn, mới lặp lại.

Chúng ta đều biết HLV Park Hang-seo là bậc thầy sử dụng và quản lý nhân sự. Ông ấy biết cần làm gì để xuyên thủng hàng thủ Indonesia. Như trận này, lựa chọn của ông Park là tập trung những cầu thủ sút xa tốt ở trung lộ. Trong hiệp hai, Đức Chinh vào sân, đẩy Quang Hải xuống tuyến tiền vệ, còn Trọng Hoàng về hậu vệ phải. Đó là một ý đồ rõ ràng. Nếu cặp tiền đạo Việt Nam không dứt điểm được trong cấm địa, những Quang Hải, Hùng Dũng, Hoàng Đức, kể cả Trọng Hoàng sẽ có trách nhiệm xử lý các pha bóng hai. Ông Park đón lõng mọi tình huống có thể xảy ra, và đợi Indonesia rơi vào một trong những cái bẫy đã giăng sẵn. Hai bàn thắng, theo hai phong cách trái ngược, là minh chứng cho điều ấy.

Nhiều người từng phê phán cách chơi của Việt Nam, nhất là sau trận hòa Thái Lan tại Mỹ Đình. Đến trận gặp Indonesia này, có thể thấy rõ sự đa dạng của các miếng đánh từ Việt Nam. Chúng ta có thể tấn công biên nhờ kỹ năng đột phá của Trọng Hoàng, có thể sút xa từ chân Quang Hải, Hoàng Đức, Hùng Dũng, cũng có thể treo bóng bổng vào cấm địa cho Tiến Linh, Đức Chinh, hoặc sử dụng các pha bóng cố định. Mỗi vị trí trên sân của Việt Nam đều tiềm ẩn sức sát thương. Tất cả những điều ấy khiến Indonesia khó chịu.

Indonesia đã tạo ra bất ngờ khi thắng Thái Lan nhưng để đấu lại Việt Nam, họ cần được tổ chức tốt hơn. Đội bạn không thấy yên tâm ngay cả khi phá được bóng giải nguy, bởi ở tình huống sau đó, họ lại chịu sức ép từ chiều cao các hậu vệ áo đỏ khi không chiến. Indonesia chưa biết cách giành lại quyền kiểm soát và phát triển bóng một cách thuần phục. Đó có lẽ là điều chúng ta chờ đợi trong trận gặp Thái Lan.

Thắng Nguyễn