*Bilbao – Barca: 2h thứ Bảy 17/8, giờ Hà Nội.

“Barca phải trả giá vì quá ưu ái Lionel Messi. Họ không còn là đội bóng có lối chơi tập thể đúng nghĩa”, cựu HLV Louis Van Gaal phân tích, sau khi Barca thua ngược Liverpool ở bán kết Champions League mùa trước.

Việc để Messi đảm trách cả hai nhiệm vụ kiến tạo và ghi bàn không hẳn là một lựa chọn tốt trong bóng đá hiện đại. Ảnh: Reuters.

Quan điểm của Van Gaal có phần chính xác. Khi có Messi, Barca vận hành theo cách lấy anh làm trung tâm. Trong cách chơi đó, hầu như mọi đường tấn công đều qua chân Messi. Và khi phụ thuộc quá nhiều vào một cá nhân, họ trở nên thiếu tính đồng đội. Trái lại, khi không có Messi, Barca chơi theo cách khác. Do không còn cầu thủ triển khai tấn công theo kiểu “số 10 cổ điển”, họ buộc phải gắn kết hơn. Từ đó, lối chơi trở nên biến hóa và kết quả cũng có phần thuyết phục hơn. Bằng chứng là hai trận thắng Real Madrid 5-1 và Tottenham 4-2 đầu mùa trước.

Nói như vậy không có nghĩa lỗi thuộc về Messi, mà HLV Ernesto Valverde mới là người phải chịu trách nhiệm. Vấn đề của ông ở mùa mới là có đủ dũng cảm để chọn chiến thuật mang tính đồng đội, như Pep Guardiola và Luis Enrique từng làm, hay tiếp tục phụ thuộc vào “số 10”. 

Valverde cần cho Barca chơi đồng đội như thời Guardiola.

Trong bóng đá hiện đại, chiến thuật ngày càng trở nên quan trọng. Dưới tay Guardiola, Man City đã lột xác thực sự so với thời Roberto Mancini và Manuel Pellegrini. Họ thi đấu đồng đội, biến hóa, tấn công từ nhiều hướng, và đặc biệt, không phụ thuộc vào bất kỳ cá nhân nào. Đây cũng là cơ sở để Man City thống trị bóng đá Anh hai mùa giải qua.

Liverpool cũng là một ví dụ điển hình. Từ những cầu thủ không quá nổi như Trent Alexander-Arnold, Andy Robertson, hay James Milner, kết hợp với một số ngôi sao được mua về, HLV Jurgen Klopp đang biến Liverpool thành một đội bóng hàng đầu. Trước lối chơi “hiện đại” của Klopp, huyền thoại bóng đá Đức  Franz Beckenbauer thậm chí đã ra mặt mời về Bayern Munich trong tương lai.

Với Valverde, việc có thể đưa Barca lên một tầm cao mới hay không cũng phụ thuộc rất nhiều vào quyết định chiến thuật mùa này. Ông có thể trở thành một HLV như Guardiola hay Klopp, hoặc phải chấp nhận việc bị sa thải. Sau hai mùa bị loại một cách cay đắng khỏi Champions League, Valverde hiểu “giá treo cổ” luôn lơ lửng trên đầu.

Mới đây cựu thủ quân Xavi nói rằng Barca nên trở lại với chiến thuật kiểm soát bóng. Khi có sự chủ động và tỷ lệ kiểm soát bóng cao, đội bóng không cần dùng Messi để triển khai tấn công. Và theo mô hình đó, tiền đạo thủ quân sẽ hoàn toàn tự do trở lại nhiệm vụ đá cánh. Đó có thể là gợi ý cho Valverde.

Griezmann có thể chia sẻ gánh nặng với Messi và Suarez.

May mắn cho Valverde là mùa này, ông có thêm nhiều “nguyên liệu tốt” so với hai mùa trước. Nếu việc Neymar ra đi hè 2017 đẩy HLV mới chân ướt chân ráo đến Nou Camp vào thế khó, thì hiện tại, vụ tuyển mộ Antoine Griezmann giống một sự bù đắp. Có thêm tiền đạo từng thành công nhiều năm trong màu áo Atletico Madrid, Valverde có thể giảm phụ thuộc vào Messi. Và như thế, hiệu quả của Messi, Griezmann nói riêng và Barca nói chung có khả năng tăng lên.

Bên cạnh đó, Valverde còn có thể đón tin vui từ Neymar. Sau hai năm thi đấu không thành công cho PSG, tiền đạo người Brazil đang muốn trở lại Barca. Vẫn ở độ tuổi đẹp (27), Neymar hoàn toàn có thể trở thành một thủ lĩnh mới trên hàng công. Nếu có cả Neymar và Griezmann, gánh nặng ghi bàn của Messi và Luis Suarez sẽ giảm đi rất nhiều.

Sự có mặt của tân binh Frenkie De Jong cũng là một tín hiệu tốt. Là cầu thủ điều phối bóng hay nhất Champions League mùa trước, ngôi sao Hà Lan sẽ đem lại sự tươi mới cho tuyến giữa Barca. Anh sẽ là bổ sung tuyệt vời trong khi Sergio Busquets và Ivan Rakitic đều có dấu hiệu xuống dốc. 

Danh sách thi đấu của Barca mùa 2019-2020

Thủ môn: Marc-Andre ter Stegen, Neto

Hậu vệ: Nélson Semedo, Gerard Pique, Jean-Clair Todibo, Clément Lenglet, Moussa Wagué, Samuel Umtiti, Junior Firpo, Jordi Alba

Tiền vệ: Ivan Rakitic, Sergio Busquets, Philippe Coutinho, Arthur, Rafinha, Carles Alena, Sergi Roberto, Frenkie de Jong, Arturo Vidal

Tiền đạo: Luis Suárez, Lionel Messi, Ousmane Dembele, Antoine Griezmann

Thanh Quý