* Bayern – Lyon: 2h thứ Năm 20/8, giờ Hà Nội.

“Như loài khủng long bạo chúa có đôi tay ngắn, ẩn đằng sau dáng dấp khuỳnh khoàng của Muller là một tài năng lớn, hiểm họa cho mọi hàng thủ đối phương”, trang chủ Bundesliga ví von khi nói về tiền đạo 30 tuổi người Đức. Chẳng cầu thủ nào tầm thường lại ghi tới 118 bàn và có 145 kiến tạo ở Bundesliga, chín lần vô địch ở sân chơi này, đoạt sáu Cup Quốc gia Đức và một lần đăng quang tại Champions League cùng Bayern, như Muller.

Đã có rất nhiều tranh cãi về vị trí trừu tượng của Muller trên sân bóng. Cầu thủ trưởng thành từ lò đào tạo Bayern không đơn giản là xếp đâu chơi đấy. Trong hơn một thập kỷ qua, Muller là cầu thủ hiếm hoi khiến các nhà bình luận và đối thủ gãi đầu gãi tai để cố hiểu về bản năng của anh. Muller không phải là tiền đạo trung tâm, tiền đạo lùi lại càng không. Tiền vệ tấn công cũng chẳng phải, mà tiền vệ cánh cũng không. Trên thực tế, Muller chơi… cả bốn vị trí đó, mỗi nơi một chút. Chính anh dùng một từ tiếng Đức để mô tả về vị trí của mình trên sân bóng: “Raumdeuter” – Người xâm nhập các khoảng trống.

“Tôi không thật sự thoải mái khi thi đấu như một tiền đạo đơn thuần. Tôi không xem mình là mẫu như vậy”, Muller từng giải thích. “Tôi thích hoạt động ở phần không gian phía sau hàng tiền vệ đối phương. Đó là nơi tôi có thể làm tổn thương đối thủ nhiều nhất. Có thể gọi đó là một vị trí ‘lai’ giữa tiền vệ và tiền đạo. Tôi là một Raumdeuter. Nó thuộc về bản năng”.

Kỹ năng đánh hơi bàn thắng – hay còn gọi là đánh hơi khoảng trống – đã giúp Muller ghi 108 bàn tại Bundesliga kể từ năm 2010 đến 2020. Trong cùng thời gian, chỉ Robert Lewandowski và đội trưởng Marco Reus của Dortmund ghi được nhiều bàn hơn anh. Nhưng Muller vẫn độc chiếm danh hiệu Vua kiến tạo của Bundesliga trong chừng ấy thời gian, với 145 đường chuyền thành bàn, và hơn một phần ba trong số đó đến từ năm 2014 trở đi, khi anh đá cùng Lewandowski.

Tài kiến tạo của Thomas Muller mùa vừa qua

“Trận đấu dễ hơn khi có Thomas song hành bên cạnh”, Lewandowski nói gần đây về đồng đội. “Cậu ấy hỗ trợ tôi rất nhiều. Chúng tôi kết hợp rất ăn ý với nhau. Thomas luôn tiến về khung thành đối thủ với rất nhiều bước di chuyển. Có cậu ấy trên sân, đội sẽ có thêm một người nữa trong vòng cấm. Tôi thì có nhiều khoảng trống hơn, và không còn gặp cảnh bị hai, ba hậu vệ đối phương theo kèm nữa”.

Sự cơ động của Muller được liên kết với nhau bằng những thao tác: Chuyền nhanh, ít chạm, chọn đúng thời điểm di chuyển và tấn công đúng vị trí đối thủ dễ tổn thương. Trông thì có vẻ đơn giản, nhưng nó là công đoạn phức tạp được điều khiển bởi tư duy độc đáo của Muller, như anh nói, thuộc về bản năng: Chớ thấy sự giản dị mà coi thường.

Muller như thể con mồi được gài xuống “điểm chết” của đối thủ. Số 25 của Bayern luôn quanh quẩn trước và sau vạch việt vị, thường đứng song song với cầu thủ cuối cùng của đội bạn, và dạt ra khu vực có khoảng trống rộng rãi. Theo thống kê, cứ hai trận chính thức, Muller mới bị phạt việt vị một lần. Cầu thủ từng khoác áo tuyển Đức 100 lần, ghi 10 bàn ở World Cup và vô địch năm 2014 này di chuyển tự do, ngoan cố chờ bằng được cơ hội thích hợp để tận dụng. Anh là người duy nhất được phép tách khỏi hệ thống chiến thuật chung. Một bước nhỏ của Muller có thể làm sụp đổ cả bức tường thành.

“Mấu chốt nằm ở thời điểm mà cầu thủ tuyến dưới thực hiện đường chuyền và cầu thủ nhận bóng bắt đầu di chuyển vào khoảng không gian phù hợp”, Muller nói với tờ Goal về cái kỹ năng “dò tọa độ” của anh. “Có những khoảng không gian gây nguy hiểm trong bóng đá, nếu chọn đúng lúc và nghiên cứu chúng, bạn sẽ học được cách khiến đối phương tổn thương nhiều nhất. Thông thường, nó là khoảng giữa hàng tiền vệ và hàng thủ đối phương. Nhưng phải chọn đúng thời điểm”.

“Đó luôn là một trong những điểm mạnh nhất của tôi: Di chuyển không bóng từ vị trí nguy hiểm nhất đó xuống sâu một phần ba sân đối phương. Bây giờ, nhiều người đã hiểu thói quen này của tôi, nó không còn là bí mật”, tiền đạo này nói thêm.

Cách chơi ấy của Muller không phải là điều gì huyền bí và cũng không có nhiều thắc mắc về cách thức chơi này nữa. Anh nguy hiểm nhất lại là khi… quay lưng lại với khung thành đối phương, hoặc quay về một phía. Muller có khả năng đánh hơi thời điểm để bắt đầu bứt tốc vào khoảng trống mà đối thủ thiếu phòng bị nhất, rồi sau đó, thực hiện một đường chuyền ngang hoặc dứt điểm.

Muller từng chơi cạnh nhiều chân chuyền bóng thượng thặng. Nhưng ngay cả những cầu thủ chuyền bóng này, như đồng đội hiện tại Thiago Alcantara, vẫn cần Muller đóng vai một gián điệp, người đầu tiên thử di chuyển vào các khoảng trống đó để người chuyền bóng hình dung. Có thể, đó là ý tưởng mà chính các chân chuyền chưa từng nghĩ tới trong đầu, nhưng Muller sẽ đề xuất để biến nó thành quyết định sau cùng.

“Đó là lý do biến khả năng chọn vị trí, tốc độ tư duy và sự tự tin trở thành điểm mạnh của tôi”, Muller nói thêm. “Tôi sẽ không nói mình ‘khác người’. Chỉ có một thứ ‘khác người’ là bộ kỹ năng chung của tôi, khi bạn quan sát chúng. Tôi có kỹ thuật tốt, nhưng không đi bóng nhiều. Có nhiều tiền đạo sút giỏi hơn và cũng nhanh hơn. Nhưng điều khác lạ ở đây là, bất chấp những điểm yếu đó, tôi vẫn có ích khi biết biến các khía cạnh khác trở thành điểm mạnh”.

“Dường như ít người hiểu được những điều này. Thay vì cố giải thích tôi là cầu thủ như thế nào, tại sao họ không tự hỏi bản thân mình làm thế nào mà một cầu thủ lại thành công ở Bundesliga như thế, hoặc làm cách nào mà anh ta lại ghi nhiều bàn ở World Cup với những kỹ năng ‘bình thường’ đến thế?”

Nguyên nhân chính dẫn đến những hiểu lầm này, là vì khó có một thước đo để định lượng hết những đóng góp của Muller.

Muller ghi 252 bàn thắng, thực hiện 230 đường kiến tạo sau 630 trận cho CLB và tuyển Đức. Nhưng dường như những gì cầu thủ 30 tuổi này làm khi di chuyển không bóng với khoảnh khắc anh thực hiện đường chuyền hoặc tung cú sút… chẳng liên quan gì đến nhau. Dù bóng đá tiến bộ đến mấy và những kỹ thuật đo đạc tân tiến đến mấy, hầu như không có cách nào đo được Muller đã tạo ra bao nhiêu mét vuông khoảng trống, nhờ sự thính nhạy của anh.

100 bàn thắng của Thomas Müller ở Bundesliga

Thomas Mueller có thể không bao giờ được thừa nhận đích đáng, nhưng sẽ luôn được nhớ đến là người vươn đến đỉnh cao theo cách đặc biệt nhất, như là một “Raumdeuter” muôn hình muôn vẻ, mà mỗi chiến tích của anh lại mang một hình hài khác nhau.

Có thể ở một hành tinh nào đó, kẻ xâm lược không gian đẳng cấp thế giới sẽ được ghi nhận công lao. Nhưng đó là chuyện của về sau, còn hôm nay, Bayern một lần nữa cần Muller phát huy tối đa bộ kỹ năng dị thường ấy để giúp tiến gần hơn tới giấc mơ chinh phục đỉnh cao Champions League.

Đỗ Hiếu