* Trận Liverpool – Roma diễn ra lúc 1h45 thứ Tư 25/4, theo giờ Hà Nội.

Giữa Liverpool và Roma là gì? Con đường từ hai thành phố này đến thủ đô Kiev – nơi diễn ra trận chung kết Champions League năm nay – sẽ đi qua nơi nào?

Câu trả lời chỉ có một: Boston.

Khi Liverpool gặp Roma, đấy không chỉ là chiến thắng của người Anh hay người Italy, mà còn là niềm tự hào mang tên giấc mơ Mỹ. Hai đội bóng từng chạm trán ở chung kết Cup C1 năm 1984 (tổ chức trên sân Olimpico của Roma) đều đang chịu sự quản lý của một ông chủ đến từ Boston. Fenway Sports Group của tỷ phú John Henry sở hữu Liverpool từ 2010. Sau đó một năm, James Pallotta – thành viên Ban lãnh đạo của Boston Celtics – tiếp quản Roma.

Liverpool và Roma vào bán kết Champions League là thành công đến từ mô hình quản lý thể thao kiểu Mỹ.

Đấu trường đỉnh cao của châu Âu cấp CLB nhiều năm qua được xem là cuộc chơi của những siêu cường: Real Madrid, Barcelona, Bayern Munich. Hai thế lực mới là PSG và Man City đổ rất nhiều tiền của, nhưng vẫn chưa thể vươn tầm. Nhưng mùa này, Liverpool hoặc Roma sẽ hiện diện ở Kiev, như một sự tôn vinh cho cách làm bóng đá kiểu cũ, không chạy theo những bản hợp đồng bom tấn mà tập trung vào phân tích, thống kê, hệ thống tuyển trạch và tuyển mộ thông minh.

“Liverpool và Roma là những trường hợp điển hình cho thấy tầm ảnh hưởng của cách làm thể thao kiểu Mỹ lên Ngoại hạng Anh và bóng đá châu Âu”, Mike Forde, CEO của công ty tham vấn và phần mền Sportsology – đơn vị tư vấn cho hàng loạt CLB thể thao tại Mỹ, cho biết. “Mike Gordon tại Liverpool và James  Pallotta tại Roma đều có tầm nhìn, biết xây dựng một hệ thống tuyển mộ giúp giảm thiểu rủi ro và hướng đến thành công lâu dài”.

Roma đã chiêu mộ thành công Giám đốc Thể thao lừng danh Monchi từ Sevilla, vốn được xem là một “phù thủy”, có công lớn trong việc giúp Sevilla trải qua giai đoạn thành công nhất lịch sử. Họ đã vào bán kết nhờ cảm hứng từ hai món hàng thải từ Man City là Edin Dzeko và Aleksandar Kolarov. Hiện tượng của bóng đá châu Âu mùa này, Mohamed Salah, thì vừa chuyển từ Roma sang Liverpool trong mùa hè, với giá 51 triệu đôla. Tổng giá trị chuyển nhượng của bộ ba tấn công đang giúp Liverpool thăng hoa mùa này – Salah, Sadio Mane và Roberto Firmino – chưa đến 140 triệu đôla.

Nhà cầm quân của hai đội, Juergen Klopp và Eusebio Di Francesco, đều đại diện cho lớp HLV trung niên đương thời, đặt trọng tâm vào con người nhiều hơn là hệ thống. Nhưng kinh nghiệm đứng về phía Klopp và Liverpool trong trận chiến này. Klopp nhìn rất rõ vị thế của ông: “Đừng xem việc Liverpool có mặt ở bán kết là chuyện gì động trời. CLB có một lịch sử oai hùng tại châu Âu, chúng tôi chỉ trở lại nơi chốn quen thuộc của mình mà thôi”.

Đây sẽ là trận bán kết Cup châu Âu thứ 18 của Liverpool. Dấu ấn của “The Kop” ở trời Âu không hề là điều gì đó có thể xóa mờ, dù có là ký ức tang thương của Heysel năm 1985 hay cuộc lội ngược dòng hùng tráng ở Istanbul năm 2005.

Klopp và Di Francesco đều tỏ ra mát tay khi tạo ra hai tập thể rất tốt với những cầu thủ ít tiếng tăm.

Họ đang ở trong một mùa bóng điên rồ. Chính Liverpool từng dẫn Sevilla 3-0 ở vòng bảng, nhưng rốt cục chỉ giành được một trận hòa. Ngược lại, Roma cần đến ba bàn không gỡ để ngược dòng trước Barca ở tứ kết, và đã làm được chính xác điều đó. Real dẫn Juventus đến ba bàn ở lượt đi rồi bị dẫn ngược lại đúng ba bàn ở lượt về trước khi quả phạt đền định mệnh diễn ra. Man City đang hùng mạnh đáng sợ, đã bị Liverpool dội liền ba bàn, chưa kể một bàn không được công nhận và một lần bóng bật cột dọc.

Điên rồ, cảm xúc, khó lường là những tính từ được dùng cho mùa giải Champions League năm nay. Thế nên, thứ kinh nghiệm mà Klopp đề cập có lẽ chỉ góp một phần nhỏ trong cuộc thư hùng này.

Cuối cùng, Liverpool và Roma gợi nhớ đến một câu chuyện thật chua xót, về huyền thoại Agostino Di Bartolomei của Roma, người mang băng thủ quân trong trận Roma thua Liverpool ở chung kết Cup C1 năm 1984. Trận chung kết năm ấy diễn ra ngay trên sân nhà Olimpico của Roma, vào một thời kỳ mà Cup C1 chỉ dành cho đội vô địch tại quốc gia của họ. Roma lên ngôi vô địch vào một thời kỳ mà Juventus, AC Milan và Inter Milan đang thống trị đã là kỳ tích, việc họ vào đến tận chung kết Cup C1 mùa giải tiếp theo lại là một điều kỳ diệu nữa. Nhưng trước 70.000 khán giả cuồng nhiệt, Roma đã bước hụt ở nấc thang cuối cùng trong hành trình đến danh hiệu châu Âu đầu tiên trong lịch sử.

Suốt mười năm sau đó, thủ quân Agostino Di Bartolomei của Roma sống trong dằn vặt. Vốn là một con người hướng nội, ông ngày càng lánh đời sau thất bại đau đớn trước Liverpool trong loạt sút luân lưu.

Ngày 30-5-1994, mười năm sau thất bại ấy, người vợ của Di Bartolomei nghe tiếng súng nổ. Cô chạy về hướng tiếng súng thì phát hiện chồng mình đang nằm trên vũng máu, trên tay còn cầm khẩu Smith & Wesson vừa ghim viên đạn xuyên qua tim mình.

Di Bartolomei (áo trắng) và trận chung kết thất bại năm 1984 là những dấu gạch nối buồn giữa Roma với Liverpool khi hai đội tái ngộ ở bán kết Champions League mùa này.

Sinh ra và lớn lên tại miền nam Rome, Di Bartolomei đã dành trọn đời ông cho Roma. Nhưng sau thất bại trước Liverpool, Di Bartolomei không thể sống trong thành phố của chính ông. Danh thủ này ngại gặp lại những ánh mắt thất vọng, ông sợ hãi chính sân Olimpico. Và ông chuyển sang AC Milan đến bỏ chạy quá khứ, khởi đầu cho một hành trình lưu lạc qua thêm ba CLB nữa, xuống tận Serie B trước khi giải nghệ.

Di Bartolomei trốn quá khứ, nhưng quá khứ cứ đuổi theo ông. Và mười năm sau, ông tự tìm đến cái chết. Bây giờ, Roma tái ngộ Liverpool giữa lòng châu Âu. Nhiều thứ đã thay đổi, và bên cạnh những háo hức, thán phục dành cho hai chú ngựa ô không biết sợ ấy, tránh sao khỏi những bâng khuâng khi nghĩ về tiếng súng năm nao.

Bóng đá có thể cứu sống một con người, kéo người ta ra khỏi khu ổ chuột và biến họ thành người hùng dân tộc như Salah, nhưng nó cũng dã man và biết cách giết đi một con người, như viên đạn xuyên tim Di Bartolomei.

Thủy Tiên